Deprem ve yapı mühendisliğinin esasını teşkil eden performans hedeflerini sağlamak yüksek depremselliğe sahip, çok katlı ve yüksek yapıların, alışılmışın dışında geometri ve boyutlara sahip, özel işlevli, afet sonrasında işlevini sürdürmesi gereken yapıların tasarımında ve mevcut yapı değerlendirilmesinde başlı başına farklı bir mühendislik yaklaşımı gerektirmektedir.

Performansa dayalı tasarım bu gerekliliği karşılamak üzere günümüzde gittikçe popülerleşen hem mühendisler hem de yatırımcılar tarafından tercih edilen bir yapısal analiz yaklaşımıdır.

Arkhe Statik Tasarım olarak belirlenen performans hedefleri doğrultusunda nonlinear time history analysis (zaman tanım alanında doğrusal olmayan analiz), single and multi mode pushover analysis (tek ve çok modlu itme analizleri), staged construction analysis(inşaat aşamaları analizi) gibi ileri mühendislik yöntemlerini kullanarak tasarım güvenliğini sağlamaktayız.

Performansa Dayalı Tasarım (PDT), yapıların deprem ve benzeri dinamik yükler altındaki davranışlarını önceden tanımlanmış performans hedeflerine göre değerlendiren ve tasarım sürecini bu hedefler üzerinden yöneten modern bir mühendislik yaklaşımıdır. 

Geleneksel kuvvet temelli yöntemlerin ötesine geçerek, her performans seviyesinde (Kesintisiz kullanım, Sınırlı Hasar, Can Güvenliği vb.) yapının nasıl tepki vereceğini öngörür, maliyet ve emniyeti dengeler. 

Arkhe Statik olarak, performansa dayalı tasarım süreçlerini en güncel yönetmelikler ve ileri analiz yöntemleriyle yürütüyor, yapı güvenliğini bilimsel temellere dayandırıyoruz.

Performansa Dayalı Tasarım Nedir?

Performansa Dayalı Tasarım (PDT), deprem büyüklüklerine göre yapı için net performans hedefleri tanımlar ve bu hedeflere ulaşmayı tasarımın merkezine alır.

Geleneksel yöntemlerde amaç “tasarım depremi”nde yapının ayakta kalmasıyken, PDT yaklaşımı, farklı deprem senaryoları için yapının ne ölçüde hasar göreceğini ve kullanılabilirliğini esas alır. Böylece daha güvenli, ekonomik ve planlanabilir çözümler üretilir.

Tasarım Yaklaşımları: Kuvvet Temelli ve Yer Değiştirme Temelli Yöntemler

• Kuvvet Temelli Yaklaşım: Yapıya etkiyen maksimum iç kuvvetler esas alınarak taşıyıcı elemanlar boyutlandırılır. Tasarımda dayanım kontrolüne odaklanılır.

   

• Yer Değiştirme Temelli Yaklaşım: Yapıdaki deplasman talepleri dikkate alınır. Doğrusal olmayan analizlerle, gerçeğe daha yakın performans tahminleri yapılır. Bu yaklaşımın temeli FEMA-356 ve ATC-40 gibi referanslara dayanır.

Analiz ve Modelleme Araçları: ETABS, Perform3D, SAP2000 ve Diğer Yazılımlar

• ETABS: Doğrusal ve doğrusal olmayan analizler, modsal çözümlemeler sunar.

   

• Perform3D: SAP2000 ve ETABS modelleri üzerine inşa edilen, 3B yapıların gelişmiş performans bazlı analizini sağlayan bir yazılımdır.

   

• SAP2000: Kuvvet ve deplasman temelli analizleri destekler; geniş kullanıcı kitlesi ve modüler yapısıyla bilinir.

   

• Diğer Alternatifler: OpenSees ve SeismoStruct gibi açık kaynak çözümler de ileri seviye doğrusal olmayan analiz çözümleri.

   

Performans Seviyeleri ve Deprem Senaryoları

PDT’de üç temel deprem senaryosu tanımlanır:

1. Service Level Earthquake (SLE): Yapının temel işlevselliğini koruduğu hafif deprem seviyesi.

    

2. Design Earthquake (DE): Tasarım amaçlı en yaygın senaryo; sınırlı hasarın kabul edildiği seviye.

    

3. Maximum Considered Earthquake (MCE): Kritik hasar eşiklerinin test edildiği en yüksek şiddetli deprem senaryosu.

    

Her senaryo için deplasman, iç kuvvet ve hasar sınırları TBDY 2018’e göre belirlenir.

İlgili Yönetmelikler ve Standartlar

• TBDY 2018 (Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği): Performans seviyeleri, analiz yöntemleri ve kabul kriterlerini ayrıntılı olarak tanımlar.

   

• ASCE 41 (Performance-Based Seismic Evaluation and Retrofit of Existing Buildings): Mevcut yapıların performans değerlendirmesi ve güçlendirilmesi için uluslararası standarttır.

   

Uygulama Aşamaları: Ön Tasarım, İyileştirme ve Son Tasarım

1. Ön Tasarım: Yapının mevcut durumu, zemin verileri ve hedef performans seviyeleri belirlenir.

    

2. Analiz ve İyileştirme: Zaman tanım alanı analizleri ile yapısal davranış değerlendirilir, gerekli güçlendirme önerileri geliştirilir.

    

3. Son Tasarım: Onaylı analiz sonuçlarına göre detay çizimler, uygulama projeleri ve raporlar hazırlanır.

Arkhe Statik ile Performansa Dayalı Tasarım Hizmetleri

Arkhe Statik ile Performansa Dayalı Tasarım Hizmetleri

Arkhe Statik olarak;

• ETABS, Perform3D, SAP2000 ve OpenSees gibi ileri analiz araçlarını etkin kullanıyoruz.
• Yönetmeliklere tam uyumlu tasarımlar geliştiriyoruz.
• Performans hedeflerinizi karşılayan güvenli ve ekonomik projeler üretiyoruz.

Gerek yeni yapılar gerekse mevcut yapı güçlendirme projelerinde yanınızdayız.

Gerçek Performans İçin Güçlü Mühendislik

Yapılarınızı sadece ayakta tutmak değil, kontrollü ve öngörülebilir şekilde çalışır halde tutmak istiyorsanız Arkhe Statik uzmanlığına güvenin.

Hemen bizimle iletişime geçin.

Performansa dayalı, güvenli ve sürdürülebilir yapılar için birlikte çalışalım.